Tư Thiều ngồi nhậu ở quán bà Mùi dáng chừng đã say, miệng nói có bọt mồm, khoe khoang những chuyện làm hồi nhỏ. Chốc chốc lột cái mũ “cháo lòng” trên đầu xuống, lau mồ hôi, lau miệng rồi đội lại. Nói gì cứ nói, Tư Thiều chỉ nói một mình. Bà Mùi vẫn lặng lẽ tính số tiền thu được trong ngày. Thiều nhậu, nhậu mãi, bao tử còn trống chưa cơm, rượu vào chừng nào lời ra bấy nhiêu. Những khi cử rượu lên nếu không có tiền thì ngáp dài, chảy nước mắt rồi nôn ọe. Cũng như những bợm rượu “thâm niên” khác, vài hôm một lần, hễ Thiều bắt gặp hơi rượu đã say rồi. Uống vài ly đầu thấy ngà ngà nhưng dù uống thêm bao nhiêu cũng vậy, khi rượu vào trong người quá nhiều mới thấy say. Thiều kể lể thở than tình bạn bè trớ trêu, sự đời bạc bẽo, số phận long đong. Có lúc xê gần đến bà chủ khóc mùi mẫn như con xa mẹ lâu ngày.
Trăng 14 vừa lên ở ngọn đồi, một đám mây đen viền trắng ngà kéo lại che gần khuất mặt trăng. Rặng phi lao chạy dọc con đường phân rẻ đồng ruộng với xóm làng, lờ mờ in hình trên nền trời đen xám, để hở khoảng giữa những thân cây thưa lá. Thiều từ giã quán rượu khập khểnh bước ra. Một làn gió đưa lại làm mát mặt, nước mắt Tư Thiều đã khô, cơn rượu như tỉnh dần. Thiều mới chậm rãi tìm nhà về.
Từ khi Tư Thiều gặp Hồng trong một quán nhậu. Do sinh kế làm ăn trên đất Sài Thành, Hồng làm công trong quán và Thiều là khách vãng lai. Sinh được đứa con đặt tên là Cu Bình. Hồng từ giã chồng vì cảnh say sưa không chung sống được hơn nữa vợ chồng chưa có giá thú. Ra đi Hồng bồi hồi nhớ cảnh cũ: Thiều một thanh niên lanh lợi ăn nói mềm mỏng dễ nghe. Bao nhiêu lần Thiều đến cửa hàng Hồng bắt gặp cái nhìn âu yếm. Lúc mới đầu, câu chuyện ngượng ngùng nhưng nàng thấy tâm hồn mình như xao xuyến say men. Thế mà 5 năm sau Thiều đua đòi bè bạn đã trở thành con người như thế ấy. Hồng được biết chính Thiều mất sở làm vì những cơn say. Hồng đem con về Quảng Nam ở với mẹ, vừa gặp lúc mẹ bệnh khớp không buôn bán được. Hồng thay mẹ buổi sáng gánh hàng ra chợ khi sương trăng còn vươn vớt ở các ngỏ. Chợ mỗi lúc mỗi ồn ào. Kẻ đi người lại buôn bán đã đông. Tiếng nói, tiếng cười, thỉnh thoảng la lối từng loạt hòa trong những hàng vải, hàng mồi, trái cây xanh, quà bánh đến các món hàng rẻ tiền. Mối chiều lúc quảy hàng về nhà, Hồng cảm bớt mệt khi nhìn thấy bõng cây bàng cao ở đầu làng, cái quán nhỏ của bà Đài quen thuộc hiện lên trong sương chiều và lũy tre rậm rịt ở làng như được gần hẳn lại. Hồng nghe thấy tiếng lá rì rào và những thân tre cọ xát nhau. Qua cổng làng, chân Hồng dẫm lên lá bàng khô, lắng nghe tiếng kêu xào xạc đã thân quen. Hồng thấy mẹ già đi quá, vừng tóc mai đã điểm sương, bỗng nàng thấy đau xót trong lòng, thương mẹ, thương con còn nhỏ dại và buồn cho cảnh nhà nghèo.
Bình khá thông minh, năm lên 14 học lớp 9 đỗ đầu, được học bổng và hội từ thiện bảo trợ cho học đến đại học vì hoàn cảnh trẻ mồ côi nhà nghèo. Hồng thấy mình già và yên tâm trong sự đứng tuổi. Nhìn các cô gái với ý nghĩ an phận của người đã từng trải qua. Đối với nàng chỉ có sự hy sinh cho con là hơn cả. Bình làm việc được bao nhiêu tiền đưa giúp mẹ. Ông Dần chủ nhiệm công ty TNHH xuất khẩu cà phê thấy Bình đã thành tài mới Bình về dạy kèm cho 2 cô con gái. Hà học lớp 12, thấm thoát đã thi đỗ. Một hôm thanh vắng Hà mững rỡ buông những lời dịu dàng, thanh tú, thân yêu. Bình có cảm giác mới lẹ, sung sướng bồng bột trong lòng, máu nóng được đưa lên bừng hai má. Bình thở khoan khoái thấy các thớ thịt như đương sinh sôi nẩy nở. Cuộc tình duyên thơ mộng gắn chặt hai người và trở thành vợ chồng từ độ ấy.
Bình theo dõi lâu ngày được biết cha còn sống ở một miền xa. Chiếc xe màu trắng đi còng quèo mãi trên con đường đất vào vùng kinh tế mới Sóc Trăng. Bình và Hà phải đi bộ thêm gần 2 cây số mới tìm ra nhà ông Tư Thiều: Một ngôi nhà 3 gian phên ván, bên cạnh có mái nhà bếp vừa thấp lụp sụp không phên rụt rè bên hàng cây dương liễu. Trong nhà trống trải, sự nghèo nàn làm cho Bình phải rùng mình. Không hiểu vì sao ở vào cảnh trơ trọi, xác xơ đến thế mà người ta sống nổi. Ơ gian bên một ông già gầy còm, da mặt kho, xanh. Mắt và hai má lỏm sâu đang nẳm ngửa mặt lên trời thở thoi thóp. Người phụ nữ dáng chừng là vợ ông Thiều ra đón mời chào hỏi. Bà Thiều lắng nghe Bình thuật chuyện, mồm há hốc nhưng trong khóe mắt đượm vẻ vui mừng. Bà giới thiệu cùng ông Thiều: Bình, đứa con từ thơ ấu khuất dạng ngày xưa bây giờ tìm lại thăm ông. Ông khẻ nghiêng mặt chăm chú nhìn Bình. Hai mắt rưng rưng, mồm mếu máo không nói lên được. Bà Thiều kể, ông uống rượu quá nhiều, bao công việc hư đổ vì say. Bà gặp ông đến nay tính được 10 năm. Thời gian đầu giành dụm được chút ít nhưng khoảng mấy năm gần đây bệnh ngặt nghèo, cửa nhà khánh kiệt. Bình và bà đang san sẽ câu chuyện thì mắt ông bỗng nhìn ngước lên rồi từ từ ríu lại. Bà hoảng hốt đứng lên: “Ông đã đi rồi!”
Ngoài sân trời ủ rủ, lác đác có mưa rơi, rồi một trận mưa to xối xả. Bà Thiều vội lấy tấm nhựa đưa lên che phủ giường ông nằm vì có nhiều chỗ dột, nghe thấy những hạt nước rơi lách đách. Bình bồn chồn nhìn vợ khẽ lắc đầu.
LÊ ĐÌNH PHẤN
Giới thiệu
Làng Triều Sơn