Trên trang web của Công ty Tam Hùng thì tiếng Lào có 27 chữ cái, người viết đã không tính đến các chữ ຫງ (ngỏ); ຫຍ (nhỏ); ໜ (nỏ); ໝ (mỏ); ຫລ (lỏ); ຫວ (vỏ). Thực ra đó là các chữ cái phụ âm đầu vần thanh cao. Như vậy tiếng Lào có 32 chữ cái tất cả. Tôi làm lại bảng sau đây để các bạn hiểu rõ hơn.
Về phần phiên âm, họ phiên theo âm la-tinh rất bất tiện cho người Việt (thí dụ như lời phiên âm tiếng Lào của bài hát Hoa chăm pa). Tôi cố gắng phiên âm lại theo âm tiếng Việt để các bạn dễ hiểu. BẢNG CHỮ CÁI TIẾNG LÀO
ກະດານ ໜັງສື ພາສາລາວ
A- PHỤ ÂM
ພະຍັນ ຊະນະ
ກ ຂ ຄ ງ ຈ ສ ຊ ຍ
co khỏ kho ngo cho sỏ so nho
ດ ຕ ຖ ທ ນ ບ ປ ຜ
đo to thỏ tho no bo po p'ho
ຝ ພ ຟ ມ ຢ ລ ວ ຫ
p'hỏ pho phỏ mo do lo vo hỏ
ຫງ ຫຍ ໜ ໝ ຫລ ຫວ ອ ຮ
ngỏ nhỏ nỏ mỏ lỏ vỏ o ho
Chú ý: chữ ຜ chữ ຝ khi phát âm phải bậm môi lại sau đó mới phì hơi ra nên tôi tạm phiên âm thành p'ho và p'hỏ.
- Chữ ຫລ (lỏ) còn có thể viết thành ຫຼ. B- NGUYÊN ÂM
ສະຫຼະ
Khi ghép vần với phụ âm ở trên được sắp xếp theo thứ tự:
+ະ +າ +ິ +ີ +ຶ +ື +ຸ +ູ
ạ a ị i ự ư ụ u
ເxະ ເx ແxະ ແx ໂxະ ໂx ເxາະ +ໍ
ệ ê ẹ e ộ ô ọ o
ເ+ິ ເ+ີ ເ+້ຍ ເ+ຍ ເ+ຶອ ເ+ືອ +ົວະ +ົວ
ợ ơ ịa ia ựa ưa ụa ua
ໄ+ ໃ+ ເ+ົາ +ຳ
ạy ay au ăm
C- Từ thuộc vần xuôi (không có phụ âm cuối vần) xếp trước các từ có phụ âm cuối vần và sắp xếp theo các nguyên âm ở mục B.
D- Từ có phụ âm cuối vần sẽ xếp theo phụ âm được dùng làm phụ âm cuối vần theo thứ tự như sau ກ ງ ຍ ດ ນ ບ ມ ວ
Tám phụ âm trên vừa là phụ âm đầu vần vừa được sử dụng làm phụ âm cuối vần còn các phụ âm khác chỉ xếp đầu vần của từ.
Do một số nguyên âm tôi không gõ được chữ x nên phải thay bằng dấu +, ý nghĩa như nhau.
Gõ tiếng Lào
Để có thể gõ được chữ Lào, nên cài bộ gõ bằng cách tải LSwin604 từ trên Mạng về và cài vào máy.
Để có thể đọc được chữ Lào, hãy tải font này về và chèn vào trong thư mục Fonts trong Windown của bạn: Font tiếng Lào chuẩn Unicode dùng cho máy tính với hệ điều hành Windows
Để cài đặt và sử dụng được bộ gõ tiếng Lào, download file hướng theo link này: gõ tiếng Lào http://tri-heroes-technology.com/userfiles/file/go-tieng-lao.pdf
Trong tiếng Lào có các Nguyên âm được tạo bởi một hoặc hai 'dấu' đứng ở trên và có một số Nguyên âm ở dưới của Phụ âm và có một số trường hợp Nguyên âm phức được tạo bởi hai 'dấu' ở phía trên cho nên cần phải gõ theo đúng thứ tự thì mới đánh được. Vì vậy, chỉ cần chú ý thứ tự trên dưới của nó sao cho 'dấu' nào ở dưới thì đánh trước và 'dấu' nào ở trên thì đánh sau