Thanh điệu tiếng Lào
Thứ ba - 20/10/2015 07:48
Tiếng Lào cũng giống như tiếng Thái luôn có 5 thanh điệu tương đương với 5 thanh điệu của tiếng Việt, tuy nhiên có một thanh điệu được gọi là luyến lên - luyến xuống lại được biến đổi tùy từng trường hợp sử dụng phù hợp với ngữ cảnh và sắc thái biểu cảm để có lúc thì phát âm như thanh sắc nhưng cũng có khi lại được phát âm như thanh nặng của tiếng Việt tạo ra sự huyền diệu của tiếng Lào và tiếng Thái nói chung...
Ngữ điệu tiếng Thái và tiếng Lào được quy định bởi năm thanh điệu mà người Thái và người Lào gọi là mạy ệc, mạy thô, mạy tri, mạy chặt-ta-wa như dưới đây:
Thanh cao (thanh sắc) được tạo bởi mạy tri và được viết là " ໊ " như trong từ ກ໊າ và được phát âm là "cá"
Thanh thấp (thanh huyền) được tạo bởi mạy ệc và được viết là ‘ ่ ’ tức là một dấu nháy như thanh sắc ở phía trên, ví dụ trong từ ກ່າ được phát âm là "cà"
Thanh bằng (thanh không hay thanh bằng) nghĩa là không có dấu gì ở trên hoặc dưới như từ ກາ này được phát âm là "ca"
Thanh luyến lên (thanh hỏi) được tạo bởi mạy chặt-ta-wa và được viết là " ๋ " tức là một dấu cộng ở phía trên đầu như từ này ກ໋າ và được phát âm là "cả"
Thanh luyến xuống (thanh nặng) được gọi là mạy thô và được viết là " ้ " giống như dấu ngả của tiếng Việt ở phía trên nhưng nó phát âm gần giống thanh nặng trong tiếng Việt như từ này ກ້າ và được phát âm là "cạ"
Riêng “thanh luyến xuống” (hay còn gọi là “thanh lên - xuốngkhoóng ại) hoặc "độc" = "đôộc", "đọc" = "đoọc"... Bộ âm tiếng Lào và Thái cũng không phát âm được các đồng âm "â" mà chỉ phát âm được "ơ", ví dụ "tây" = "tơi", "ấm" = "ơm". Đặc biệt là tiếng Lào không có chữ cái nào tương đương với "r" nên các từ của Việt Nam có chữ cái "r" đứng đầu khi phiên âm qua tiếng Lào sẽ bị đổi sang "s" hoặc "L" hoặc "gi" (chữ ລ) nhưng rất ít khi được dùng vì chữ cái Lào tương đương với âm "gi" (tức là ຍ) thường vẫn hay bị đọc thành "nh".
Chữ G (Sài Gòn) bị viết thành Sài Ngòn.
Chữ Anh bị viết thành Eng...
Để nghe và đọc được đúng Thanh điệu tiếng Lào, vui lòng nghe các bài hát đã được Hội Văn nghệ sỹ Lào phiên âm tiếng Lào qua phát âm Việt và bài hát Việt phát âm bằng tiếng Lào như dưới đây:
Chú ý: Vì thanh điệu của tiếng Lào trong bài hát khác với thanh điệu của các từ cùng nghĩa trong tiếng Việt hơn nữa vì đây là những bài hát rất trang trọng nên được sáng tác từ nhiều Thành ngữ và Ngạn ngữ Lào mà ý của nó khi dịch sang nghĩa Việt không sát nghĩa nên khi dịch qua lời Việt đã bị thay đổi ý nghĩa của rất nhiều đoạn để phù hợp với nhạc điệu và với Văn phạm của tiếng Việt (giữa Văn phạm Lào và Văn phạm Việt Nam có nhiều điểm không giống nhau) cho nên tôi đã dịch lại theo nghĩa của từng từ (tất nhiên sẽ không thể bám theo Văn phạm Việt Nam mà chỉ theo sát nghĩa và quy tắc Văn phạm Lào để người học tiếng Lào có thể hiểu sát nghĩa của các câu và từng từ trong tiếng Lào; tất nhiên cách dịch này chỉ đáp ứng là sát nghĩa nhưng không thể phù hợp nhạc điệu và không chuẩn câu theo cú pháp -văn phạm Việt Nam) theo các file dịch kèm theo để những người học tiếng Lào có thể tải về để tìm hiểu.
Nguồn tin: Diễn đàn
»
Ngoại ngữ
»
Tiếng Lào
»
Luyện âm